-
1 проделать
-
2 опростоволоситься
сов.; разг.ялгышлык ясау, зур хата эшләү, абайламый калу, махы бирү -
3 солидный
-ая; -ое1) ( прочный) нык, нык эшләнгән, шәп итеп эшләнгән2) (глубокий, серьёзный) төпле, нигезле, җитди3) җитди, төпле; күренекле4) ( представительный) мәһабәт, олысымаксолидный вид — мәһабәт кыяфәт; ( степенный) җитди, сабыр табигатьле, салмак
5) (крупный, полный) зур һәм тулы гәүдәле, олы гәүдәле; ( о росте) озын6) ( пожилой - о возрасте) шактый олы7) разг. ( значительный по величине) шактый югары (зур) -
4 крупномасштабный
-
5 собаку съел
( на чём) теше төшкән инде, теше коелган инде, азу теш чыккан инде (берәр өлкәдә озак вакытлар эшләп зур тәҗрибә алу, осталыгы зур булу турында) -
6 больше
этот велик, а тот ещё больше — монысы зур, ә тегесе тагын да зуррак
2) сравн. ст. от много күбрәк; артыграк3) моннан сон, моннан ары, моннан болай, артык•- больше того -
7 в
предлог; = во1) с вин. п. (на вопрос "куда")...га, эченә2) с вин. п. (при обознач. предмета, в к-рый что-л. заключается, облекается)...га3) с вин. п. (при обознач. занятия, состояния)...га4) с вин. п. (при обознач. предмета, через к-рый совершается действие)...дан5) с вин. п. (на вопрос "когда", "во сколько")...да6) с вин. п. (при обознач., свойства, качества, количественного признака)...лы7) ...лыкка8) (при обознач. способа, характера действия)...га,... булыпсжаться в комок — йомарлану, йомарлам булып йомарлану
9) с вин. п. (при обознач. игры)10) с вин. п. (при указ. на сходство)...га11) с предл. п. (на вопрос "где")...да, эчендә12) с предл. п. (на вопрос "когда")...да13) с предл. п....лы14) с предл. п. (при обознач. предмета, к-рый находится на ком-чём-л.)...дан; белән15) с предл. п. белән...ган16) с предл. п. (при указ. на кратность чисел, величин)•- остаться в дураках
- в случае, если... -
8 дать
сов.1) ( кого-что) бирү, биреп тору2) ( кого-что) (предоставить) бирү3) ( что) (поручить) бирү, кушу4) ( что) (ударить) берне бирү, сугу, кундыру, тондыру, чалтырату5) ( что) (определить возраст) бирү6) (что) (устроить, организовать) оештыру, җыю7) ( что) (показать) бирү, күрсәтү8) ( что) (принести как результат) бирү, китерү9) (что) (произвести, сделать) бирү10) (что и с неопр.) (позволить)...га [мөмкинлек] бирү, рөхсәт итүне дать спать — йокларга [мөмкинлек] бирмәү
11) (обозначает попытку сделать что-л.) (эшләп) карау; әйдә әледай, думаю, отдохну — бераз ял итеп алыйм әле, дим
дай я сам пойду — әйдә, үзем барыйм әле
•- дать волю рукам
- дать жизнь
- дать занавес
- дать знать
- дать клятву
- дать маху
- дать начало
- дать свет
- дать себе труд
- дать слово
- дать течь
- дать трещину
- дать тягу
- дать стрекача
- дать урок
- дать шпоры
- не дать спуску
- ни дать ни взять
- он тебе даст
- я тебе дам -
9 заворачивать
-
10 индульгенция
жиндульгенция (чиркәү файдасына эшләнгән зур эш өчен гөнаһларны йолу турында папа грамотасы) -
11 отдача
ж1) см. отдать 1)-5), 7)-9)2) ( коэффициент полезного действия) бирем, файдалы эш коэффициенты3) перен. нәтиҗәлелек, [эштә] файдалы нәтиҗә -
12 раззудеться
сов.; разг.1) бик нык сызлый башлау, сулкылдап сызлый башлау; әрни башлау2) перен. бик нык теләү ( берәр эш эшләргә), зур теләк уяну; кул кычыту -
13 рвение
-
14 скоростник
м -
15 стан
I м; уст.( туловище) сын, гәүдә, буй, буй-сынII м III ма) эре металл әйберләр ясый торган зур, катлаулы машинаб) туку станогы -
16 трал
мв) диңгез төбен тикшерү, андагы хайваннарны һәм үсемлекләрне эләктереп күтәрү приборы
См. также в других словарях:
гүрничә — диал. Ак өй, кунаклар кабул итә торган чиста, якты, зур итеп эшләнгән өй. рус. Горница … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәэсирле — (ТӘЭСИРЛЕЛЕК) – с. 1. Тирән тәэсир, тойгы, хис тудыра торган. рәв. Тирән тәэсир, тойгы тудырырлык итеп 2. Берәр кешенең холык фигыленә, эшенә, карашларына йогынты ясарлык 2. Зур урында эшләп сүзе үтә торган; Йогынтылы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тырылдатып — Зур тизлек белән, бик тиз; җилтерәтеп 3. күч. Берәр нәрсә эшләргә, әйтергә кыстау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тысырдатып — Зур тизлек белән, бик тиз; җилтерәтеп 3. күч. Берәр нәрсә эшләргә, әйтергә кыстау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кыр — I. 1. Урмансыз тигезлек, зур тигез ачык мәйдан. Хайваннар һәм кошлар тур. : кулга ияләштерелмәгән, йортныкы булмаган; кыргый кыр үрдәге, кыр казы 2. Иген игү өчен эшкәртелә торган җир мәйданы; басу. с. Авыл хуҗ. культуралары үстерү белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эре — I. с. 1. Бер үк төрле зур күләмдәге кисәкләрдән торган; киресе: вак. Зур, зур күләмдәге эре чәчәкле көнбагыш. Киң, озын, зур (йөреш, адым тур.) 2. күч. Тәкәббер, һавалы банкка эре генә кереп китте 3. Матди мөмкинлекләре буенча зур масштаблы эре… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авыр — I. с. 1. Үлчәүгә күп тарта торган, зур үлчәүле; киресе: җиңел 2. Кайгылы, борчулы. Матди яктан кыенлашкан, җитмәүчелекле, бәхетсез (тормыш, язмыш тур.) 3. рәв. Әкрен, ашыкмыйча, салмак 4. Каты, җитди авыр яра 5. Зур хезмәт, физик яки акыл көче… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баш — 1. Кеше һәм хайван гәүдәсенең авыз, иң әһәмиятле сизү органнары һәм зур ми урнашкан өлеше. Баш киеме башыгызны салыгыз. Баштагы чәч баш тарау. Баш мие, ми 2. Үсемлекләрнең югарыгы өлеше, өстәге оч ботаклары, шундагы чәчәклекләре яки җимешлекләре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вак — с. 1. Күләме, зурлыгы ягыннан кечкенә; киресе: эре 2. Яшь, кечкенә (балалар тур.). и. Яшь, кечкенә бала 3. Кечкенә күләмле бериш, бертөрле кисәкләрдән торган. и. Кирпеч, печән, агач кебекләрнең вакланган, уалган оны, чүбе, тузаны печән вагы 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
выж — 1. аваз. Һава агымы бик зур тизлек белән хәрәкәт иткәндә яки һаваны бик зур тизлек белән ярып барганда туган кискен, ачы тавышны белдерә 2. хәб. Берәр кая бик зур тизлек белән хәрәкәт итү тур. мин шул арада выж!. Берәр кая капыл гына китүне… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
выж-выж — 1. аваз. Һава агымы бик зур тизлек белән хәрәкәт иткәндә яки һаваны бик зур тизлек белән ярып барганда туган кискен, ачы тавышны белдерә 2. хәб. Берәр кая бик зур тизлек белән хәрәкәт итү тур. мин шул арада выж!. Берәр кая капыл гына китүне… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге